Πυρασφάλεια κτηρίων: Τι ορίζει ο νόμος για πυρανίχνευση & πυρόσβεση επαγγελματικών χώρων
Μπορεί τα συστήματα ασφαλείας σπιτιού να είναι προεραιτικά και η απόφαση για την εγκατάστασή τους να προέρχεται μόνο από τον ιδιοκτήτη, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τους επαγγελματικούς χώρους. Η πυρασφάλεια επαγγελματικών κτηρίων είναι ένα πιο σύνθετο θέμα.
Όταν πρόκειται να ξεκινήσετε μια νέα δραστηριότητα σε κάποιο χώρο, υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα και προϋποθέσεις που πρέπει να ακολουθήσετε. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου για να αξιοποιήσετε επαγγελματικά ένα χώρο, χρειάζεται να λάβετε πιστοποίηση πυρασφάλειας και να βεβαιώσετε ότι έχουν εγκατασταθεί τα κατάλληλα συστήματα πυροπροστασίας.
Παρακάτω θα αναφέρουμε τι ισχύει για την πυρασφάλεια κτηρίων σύμφωνα με το νόμο. Συγκεκριμένα θα δούμε ποια είναι τα προληπτικά και τα ενεργητικά μέτρα που εξασφαλίζουν την πυροπροστασία, την πυρανίχνευση και την πυρόσβεση, και ποιοι είναι οι χώροι που χρειάζονται αυτά τα συστήματα για την έννομη και ασφαλή λειτουργία τους.
- Πυροπροστασία & ταξινόμηση κτηρίων
- Πυραντίσταση δομικών στοιχείων κτηρίων
- Θύρες διαφυγής
- Συστήματα πυρανίχνευσης & ενεργητική πυροπροστασία
- Πυρασφάλεια κτηρίων - Γενικά μέτρα που μπορείτε να λάβετε στο χώρο σας
- Πιστοποιητικό πυρασφάλειας - Ποιοι χώροι το χρειάζονται
Πυροπροστασία & ταξινόμηση κτηρίων
Πριν ξεκινήσουμε να αναλύουμε τους τρόπους με τους οποίους εξασφαλίζεται η πυρασφάλεια κτηρίων, θα χρειαστεί να κάνουμε μια ταξινόμηση κτηρίων σύμφωνα με τη χρήση τους (όπως αναφέρονται και στο αντίστοιχο Προεδρικό Διάταγμα). Τα κτήρια χωρίζονται σε 11 διαφορετικές χρήσεις ως εξής:
- Κατοικία
- Προσωρινή διαμονή
- Συνάθροιση κοινού
- Εκπαίδευση
- Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια
- Σωφρονισμός
- Εμπόριο
- Γραφεία
- Βιομηχανία - Βιοτεχνία
- Αποθήκευση
- Στάθμευση αυτοκινήτων και πρατήρια υγρών καυσίμων
Πέρα από τις κατοικίες, για όλους τους υπόλοιπους εσωτερικούς χώρους απαιτείται πρόβλεψη πυρασφάλειας και πυρόσβεσης.
Πυραντίσταση δομικών στοιχείων κτηρίων
Η πυραντίσταση είναι η ικανότητα ενός κτηρίου να διατηρεί τη δομή του, σε περίπτωση πυρκαγιάς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε να μπορέσουν να διαφύγουν οι εντός του κτηρίου επισκέπτες ή εργαζόμενοι. Τα δομικά στοιχεία με τα οποία το κτήριο έχει κατασκευαστεί είναι αυτά που θα επηρεάσουν την ακεραιότητα, την ευστάθεια και τη μηχανική αντοχή του κτηρίου ενάντια στη φωτιά και τη θερμότητα.
Η πυραντίσταση μετριέται μέσω του δείκτη πυραντίστασης. Τα δομικά στοιχεία με υψηλό δείκτη πυραντίστασης περιορίζουν τη μερική ή ολική κατάρρευση του κτηρίου, την εξάπλωση της φωτιάς στο εσωτερικό του κτηρίου και τη μετάδοση της φωτιάς σε γειτονικά κτήρια ή άλλες κατασκευές.
Οι προδιαγραφές πυροπροστασίας που αφορούν δομικά στοιχεία χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Αντίδραση στη φωτιά: Επιλογή δομικών προϊόντων που περιορίζουν την εξάπλωση της φωτιάς και του καπνού και αποτρέπουν ή καθυστερούν την καθολική ανάφλεξη.
- Πυραντίσταση: αφορά το στάδιο της πλήρως αναπτυγμένης φωτιάς και βασικός στόχος είναι ο περιορισμός της φωτιάς στον χώρο (ή το κτήριο) από το οποίο αυτή ξεκίνησε, καθώς επίσης και η αποτροπή φαινομένων δομικής αστοχίας.
Δείκτες πυρασφάλειας & πυραντίστασης σε κτήρια
*Αναλυτικά η κατηγοριοποίηση στα άρθρα 9,10,11 του Π.Δ.
Πυρασφάλεια εσωτερικά του κτηρίου
Γενικότερα, ο κανονισμός πυρασφάλειας εσωτερικά του κτηρίου ακολουθεί τα σχετικά Ευρωπαϊκά πρότυπα, τα οποία περιλαμβάνουν πρόβλεψη για:
- Τοίχους και τοιχοποιίες
- Ανοίγματα σε πατώματα
- Σωληνώσεις και καλώδια
- Συστήματα κλιματισμού
Για τον περιορισμό της εξάπλωσης της φωτιάς στο εσωτερικό ενός κτηρίου, έχει οριστεί ότι οι τοίχοι πρέπει να επεκτείνονται πάνω από την επικάλυψη της στέγης, τουλάχιστον κατά μισό μέτρο. Σε περιπτώσεις που αυτό δεν μπορεί να γίνει, απαιτείται επικάλυψή τους από άκαυστα υλικά.
Τα ανοίγματα σε πατώματα (άνοιγμα για σκάλα, ράμπα, ανελκυστήρας, φωταγωγός, αεραγωγός κλπ) πρέπει να περικλείονται από κατακόρυφα πυροπροστατευμένα φρέατα και να υποστηρίζονται από πυράντοχα κουφώματα.
Για σωληνώσεις και καλώδια ισχύουν συγκεκριμένα μέτρα σχετικά με τη διάμετρο, τα υλικά κατασκευής, το περίβλημά τους, το διάκενο μεταξύ σωλήνα και δομικών στοιχείων, καθώς και τις απαιτήσεις για τον πυροφραγμό του.
Σωληνώσεις που µεταφέρουν αναφλέξιµα υγρά ή αέρια, απαγορεύεται να περνούν µέσα από τις ορισμένες διαδρομές διαφυγής, εκτός αν προστατεύονται από πυράντοχα υλικά.
Τέλος, τα συστήματα κεντρικού κλιματισμού απαιτούν επίσης πρόβλεψη για πυροφραγμό, καθώς και αυτοματισμούς, που να εμποδίζουν την αντίστροφη πορεία του καπνού προς το χώρο της πυρκαγιάς.
Πυρασφάλεια εξωτερικά του κτηρίου
Η πυρκαγιά μπορεί να μεταδοθεί από ένα κτήριο στο γειτονικό μέσω του τοίχου επαφής τους, ή και από τη στέγη του φλεγόμενου κτηρίου προς τη στέγη ενός γειτονικού.
Για τα δομικά στοιχεία εξωτερικών κάθετων τοίχων μεταξύ κτηρίων, ισχύει ο απαιτούμενος δείκτης πυρασφάλειας και πυραντίστασης, ενώ δεν πρέπει να υπάρχει άνοιγμα σε κάποιο σημείο τους. Για τους εξωτερικούς τοίχους κτιρίων, στους οποίους έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης φωτιάς, ισχύουν συγκεκριμένες απαιτήσεις.
Οι οριζόντιοι εξωτερικοί τοίχοι αντιμετωπίζονται διαφορετικά, όσον αφορά τη μετάδοση της φωτιάς από κτήριο σε κτήριο, ιδιαιτέρως στην περίπτωση που το ένα είναι υψηλότερο από το όμορό του.
Θύρες διαφυγής
Οι τελικές έξοδοι πρέπει να έχουν κατεύθυνση διαφυγής προς το ύπαιθρο που να είναι σαφής, και να προστατεύονται από ενδεχόμενους κινδύνους που θα προκαλέσουν οι φλόγες ή ο καπνός. Η πιο ασφαλής επιλογή είναι η εγκατάσταση θυρών πυρασφάλειας. Τοίχοι και κουφώματα που περιβάλλουν την οδό διαφυγής οφείλουν να έχουν αυξημένη πυραντίσταση.
Οι οδοί διαφυγής καθορίζονται βάσει της χρήσης του κτηρίου και του πληθυσμού που εξυπηρετεί. Γενικά, σε κάθε όροφο µε πληθυσμό άνω των 50 ατόμων, απαιτούνται δύο τουλάχιστον εναλλακτικές έξοδοι κινδύνου. Οι έξοδοι κινδύνου θα πρέπει να τοποθετούνται σε θέσεις σαφώς αντιληπτές από όλους.
Πόρτες πυρασφάλειας που προβλέπεται να μένουν κλειστές σε περίπτωση πυρκαγιάς (π.χ. πόρτα σε κλιμακοστάσιο), πρέπει να κλείνει αυτόματα.
Για περισσότερα πάνω στις θύρες διαφυγής μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο 5 στο σχετικό Προεδρικό Διάταγμα
Πυροπροστασία κτηρίων - Βρείτε ανιχνευτές μονοξειδίου
Συστήματα πυρανίχνευσης & ενεργητική πυροπροστασία
Τι είναι η ενεργητική πυροπροστασία;
Η ενεργητική πυροπροστασία είναι ουσιαστικά τα μέτρα που λαμβάνονται και ο εξοπλισμός που εγκαθίσταται σε ένα κτήριο, για την έγκαιρη εξακρίβωση μιας πυρκαγιάς και την άμεση αντιμετώπισή της, πριν χαθεί η δυνατότητα ελέγχου και έγκαιρης καταστολής της.
Ως μόνιμα συστήματα πυροπροστασίας ορίζονται:
- το σύστημα συναγερμού
- το σύστημα πυρανίχνευσης
- το σύστημα κατάσβεσης
- το αυτόματο σύστημα καταιονισμού ύδατος (sprinkler)
- το μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο
- το σύστημα ψύξης δεξαμενών
- το μόνιμο αφροποιητικό σύστημα
- το μεγαφωνικό σύστημα κ.ά
Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης & πυρόσβεσης
Ένα αυτόματο σύστημα ανίχνευσης ευφλέκτων αερίων πρέπει να μπορεί να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΝ 60079-29 και εγκαθίσταται στους επικίνδυνους χώρους κατηγορίας Α. Όπου προβλέπεται η εγκατάσταση αυτόματου συστήματος πυρανίχνευσης, αυτό πρέπει να καλύπτει όλους τους χώρους ενός κτηρίου.
Αγοράστε σειρήνες πυρανίχνευσης
Ένα αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης θα πρέπει να:
- Προκαλεί το άνοιγμα κουφώματος εξαερισμού του υψηλότερου ορόφου
- Ενεργοποιεί το άνοιγμα διαφραγμάτων εξαερισμού
Αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης ή τοπικής κατάσβεσης με νερό ή άλλο κατάλληλο κατασβεστικό μέσο επιβάλλεται σε:
- Επικίνδυνους χώρους κατηγορίας Β
- Στεγασμένους χώρους αποθήκευσης υγρών καυσίμων ή εύφλεκτων υγρών με συνολική χωρητικότητα άνω των 3 κ.μ.
- Χώρους παρασκευής φαγητών, που χρησιμοποιούν εστίες μαγειρικής και καυτές επιφάνειες
Φορητά μέσα ενεργητικής πυροπροστασίας
Πέρα από τα αυτόματα συστήματα πυρανίχνευσης που διαθέτει ένα κτήριο, υπάρχουν και φορητά μέσα ενεργητικής πυροπροστασίας και κατάσβεσης. Τέτοια μέσα είναι:
- Οι πυροσβεστήρες (φορητοί, τροχήλατοι ή αυτοδιεγειρόμενοι οροφής)
- Το απλό πυροσβεστικό δίκτυο (πυροσβεστικό ερμάριο)
- Οι αυτόνομοι ανιχνευτές καπνού του προτύπου ΕΝ 14604
Ανιχνευτές αερίων από κορυφαία brands
Φορητοί πυροσβεστήρες: Η τοποθέτηση φορητών πυροσβεστήρων ξηρής σκόνης ή βάσης νερού, κατασβεστικής ικανότητας τουλάχιστον 21Α-113Β-C είναι απαραίτητη για επαγγελματικούς χώρους. Για χώρους ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, υποχρεωτική είναι και η τοποθέτηση φορητών πυροσβεστήρων διοξειδίου του άνθρακα κατασβεστικής ικανότητας τουλάχιστον 55B-C.
Τροχήλατοι πυροσβεστήρες: Οι τροχήλατοι πυροσβεστήρες εφόσον επιβάλλονται πρέπει να είναι ξηρής σκόνης ή βάσης νερού, γόμωσης 25 kg.
Πυροσβεστήρες οροφής: Επιβάλλεται η τοποθέτηση αυτοδιεγειρόμενου πυροσβεστήρα οροφής πάνω από καυστήρες θέρμανσης στερεών ή υγρών καυσίμων ή λεβήτων με θερμική ισχύ < 50 kW.
Προληπτικά μέσα για πυροπροστασία
Η πυροπροστασία, πέρα από όσα αναφέραμε παραπάνω, περιλαμβάνει και κάποιες επιπλέον ενέργειες όπως είναι ο φωτισμός ασφαλείας, η σήμανση ασφαλείας και τα σχεδιαγράμματα διαφυγής. Φυσικά, η σωστή συντήρηση των συστημάτων πυρασφάλειας και η σήμανση επικίνδυνων χώρων και υλικών είναι δεδομένη.
Η σωστή αποθήκευση υλικών με τήρηση αποστάσεων ασφαλείας, όταν πρόκειται για αναφλέξιμα υλικά και εργασίες που μπορεί να δημιουργήσουν εστίες φωτιάς, είναι υψίστης σημασίας. Τέλος, η επιθεώρηση από τον υπεύθυνο ασφαλείας, εμπίπτει επίσης στα προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας ενός επαγγελματικού χώρου.
Πυρασφάλεια κτηρίων - Γενικά μέτρα που μπορείτε να λάβετε στο χώρο σας
Η τοποθέτηση μεγάλων αντικειμένων ή καθρεπτών κοντά σε εξόδους διαφυγής θα πρέπει να αποφεύγεται, ώστε να μην δημιουργηθεί σύγχυση κατά την προσπάθεια εξόδου από το κτήριο. Επίσης, η κάλυψη της σήμανσης ασφαλείας και η διακόσμηση με υλικά ταχείας εξάπλωσης της φλόγας είναι κακές πρακτικές.
Δεν επιτρέπονται μεταξύ άλλων το κλείδωμα θυρών κοινόχρηστων εξόδων, η εγκατάσταση συσκευών που παράγουν υψηλή θερμική ακτινοβολία (πχ προβολείς χωρίς προστατευτικά μέτρα) και η χρήση φλόγας (για κάπνισμα ή χρήση βεγγαλικών) σε κλειστούς χώρους και χώρους υψηλής επικινδυνότητας για πυρκαγιά.
Πιστοποιητικό πυρασφάλειας - Ποιοι χώροι το χρειάζονται
Σχετικά με την ανάγκη έκδοσης πιστοποιητικού πυρασφάλειας, ισχύουν τα παρακάτω:
- Οι φορείς κατηγορίας Α απαλλάσσονται από την υποχρέωση για πιστοποιητικό πυροπροστασίας, αλλά οφείλουν να τηρούν τα μέτρα πυροπροστασίας.
- Οι φορείς κατηγορίας Β οφείλουν να εφοδιασθούν από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, εντός 50 ημερών από τη γνωστοποίηση, με πιστοποιητικό πυροπροστασίας, το οποίο θα τηρείται στο φάκελο της επιχείρησης.
- Οι φορείς κατηγορίας Γ οφείλουν, πριν την ημερομηνία υποβολής της γνωστοποίησης, να εφοδιαστούν από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία με πιστοποιητικό πυροπροστασίας το οποίο θα τηρείται στο φάκελο της εγκατάστασης.
Διαβάστε περισσότερα για την ασφάλεια επαγγελματικών χώρων στο αντίστοιχο άρθρο μας.
Η GQ Tech σας εξοπλίζει με κορυφαίας τεχνολογίας συστήματα ασφαλείας και σας προτείνει τους κατάλληλους εγκαταστάτες, με εμπειρία στην άρτια τοποθέτηση συστημάτων πυρασφάλειας και πυρόσβεσης.
Περισσότερα για την ελληνική νομοθεσία σχετικά με την πυρασφάλεια μπορείτε να δείτε και στην επίσημη σελίδα της Πυροσβεστικής.
All comments